Skaza białkowa a karmienie piersią co jeść podczas laktacji?

Skaza białkowa a karmienie piersią co jeść podczas laktacji? Skaza białkowa, nazywana inaczej alergią na białka mleka krowiego, jest jedną z najczęstszych alergii pokarmowych u niemowląt, a jej objawy obejmują głównie zmiany skórne i dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Dla matek karmiących piersią diagnoza ta oznacza konieczność modyfikacji diety oraz szczególnej troski o sposób odżywiania, by zminimalizować objawy alergii u dziecka[1][3][5].

Skaza białkowa – definicja i mechanizm

Skaza białkowa to nadwrażliwość układu odpornościowego na białka mleka krowiego. Dzieje się tak, gdy organizm dziecka rozpoznaje te białka jako zagrożenie i uruchamia reakcję alergiczną – w mechanizmach IgE-zależnych, IgE-niezależnych lub mieszanych. Objawy wynikają z odpowiedzi immunologicznej organizmu, uruchamianej po kontakcie z alergenem[1][3][5].

Chociaż problem ten występuje głównie u niemowląt i małych dzieci, może dotyczyć także osób dorosłych. Białka mleka krowiego przedostają się do mleka matki, dlatego niemowlęta karmione piersią również mogą wykazywać objawy alergii[2][3].

Najczęściej skaza białkowa ujawnia się w pierwszym roku życia, a jej rozpowszechnienie określa się na poziomie 2,5–7,5% wśród niemowląt[5].

Objawy skazy białkowej u niemowląt

Kliniczne objawy skazy białkowej są zróżnicowane. Dominują dolegliwości pochodzące ze strony skóry: wysypka, suchość, atopowe zapalenie skóry, a także objawy żołądkowo-jelitowe – biegunki, bóle brzucha, kolki czy ulewania. Niektóre przypadki obejmują także manifestacje ze strony układu oddechowego. Te symptomy obniżają komfort życia dziecka oraz mogą wpływać na proces rozwoju[1][3][4].

Reakcje alergiczne dzieli się na IgE-zależne, IgE-niezależne oraz postać mieszaną. Ich rozpoznanie i różnicowanie pozwala lepiej dostosować postępowanie dietetyczne u matki[3][5].

Karmienie piersią przy skazie białkowej

Pomimo diagnozy skazy białkowej karmienie piersią pozostaje rekomendowane. Mleko matki zawiera przeciwciała oraz probiotyki, które pomagają kształtować i regulować układ odpornościowy dziecka, przyczyniając się do łagodniejszego przebiegu alergii oraz chroniąc przed innymi chorobami[2].

Białka mleka krowiego pochodzące z diety matki mogą jednak przenikać do mleka kobiecego i powodować reakcje u niemowlęcia uczulonego. Dlatego u matek karmiących dzieci ze skazą białkową często konieczna jest dieta eliminacyjna polegająca na całkowitym usunięciu mleka krowiego oraz produktów zawierających te białka z jadłospisu[2][4].

Co jeść podczas laktacji przy skazie białkowej?

Podstawą diety matki jest dokładna eliminacja mleka i jego pochodnych: nabiału, masła, jogurtów oraz produktów, które mogą zawierać białka mleka krowiego, jak parówki czy gotowe słodycze. Zaleca się również unikanie wołowiny oraz innych artykułów spożywczych, które mogą zawierać niewidoczne dla konsumenta źródła alergenów[4].

W niektórych przypadkach reakcje alergiczne u dziecka mogą być wywołane także przez inne białka zwierzęce i roślinne (np. ryby, soję, mięso cielęce), dlatego okresowa konsultacja z lekarzem lub dietetykiem jest zalecana, aby uniknąć niedoborów pokarmowych oraz przypadkowego spożycia białek mogących wywołać alergię[4][9].

Dieta eliminacyjna jest czasowa – u około 75% dzieci alergia ustępuje do 3. roku życia. Poprawa samopoczucia i ustąpienie objawów u niemowlęcia pojawia się najczęściej w ciągu kilku tygodni od wprowadzenia restrykcji dietetycznych u matki[2][5].

Postępowanie, gdy dieta eliminacyjna nie przynosi efektu

Jeśli pomimo ścisłego przestrzegania diety eliminacyjnej objawy skazy białkowej nie ustępują, wskazane jest rozważenie przejścia na specjalistyczne mieszanki mlekozastępcze. Najczęściej stosuje się hydrolizaty białkowe lub mieszanki aminokwasowe, w których białka są rozbite na tak małe cząsteczki, że nie wywołują reakcji alergicznej u dziecka[2][4].

Podjęcie decyzji o zmianie rodzaju karmienia powinno odbywać się w porozumieniu z lekarzem, który zadecyduje o najbezpieczniejszym rozwiązaniu dla dziecka.

Podsumowanie

Skaza białkowa to najczęstsza alergia pokarmowa w niemowlęctwie, dotykająca nawet 7,5% dzieci. W przypadku jej rozpoznania rekomenduje się kontynuację karmienia piersią, pod warunkiem wdrożenia odpowiedniej diety eliminacyjnej u matki. Eliminacja białek mleka krowiego oraz dbałość o zrównoważoną dietę pozwalają kontrolować objawy alergii i poprawiać komfort życia niemowlęcia. Gdy dieta nie przynosi efektów stosuje się specjalistyczne produkty mlekozastępcze. Współpraca z lekarzem oraz świadome podejście do menu matki są niezbędne dla skutecznej terapii skazy białkowej u niemowlęcia[1][2][3][4][5][9].

Źródła:

• [1] https://biozdrowy.pl/blog/skaza-bialkowa/
• [2] https://www.alab.pl/centrum-wiedzy/skaza-bialkowa-u-niemowlecia-a-karmienie-piersia/
• [3] https://www.doz.pl/czytelnia/a15973-Skaza_bialkowa__przyczyny_objawy_i_leczenie_alergii_na_bialka_mleka_krowiego_u_niemowlat_dzieci_i_doroslych
• [4] https://www.medonet.pl/zdrowie,skaza-bialkowa-u-niemowlaka—objawy–przyczyny–leczenie,artykul,1733374.html
• [5] https://niebieskiepudelko.pl/skaza-bialkowa/
• [9] https://insulinoopornosc.com/skaza-bialkowa/